تلاش چین برای گرفتن موقعیت اقتصاد بازار از دست اتحادیه اروپا به سرعت در حال تبدیل شدن به یک مناقشه تجاری خصمانه است، به طوری که این مساله می‌تواند واکنش‌های سیاسی گسترده‌ای به دنبال داشته باشد. به به گزارش اگزیم نیوز، به نقل از استریتس تایمز، اگر چین این موقعیت را به دست آورد، طبق قوانین سازمان تجارت جهانی (WTO)، شرایط اعمال تعرفه‌های سنگین بر شرکت‌های چینی که گفته می‌شود کالاهای بسیار ارزان را به صورت ناعادلانه وارد بازارهای اتحادیه اروپا کرده‌اند، برای 28 کشور عضو این بلوک تجاری بسیار سخت خواهد شد.

این شرایط اگرچه مورد استقبال چین است، اما کارشناسان می‌گویند با توجه به اینکه تنها حدود 1 درصد صادرات چین به اتحادیه اروپا تحت تحت تاثیر مطالبات ضد دامپینگ قرار دارد، موقعیت اقتصاد بازار بیش از آن که مساله‌ای اقتصادی باشد، اثرات سیاسی دارد و برای پکن اقدامی کاملا نمادین محسوب می‌شود. دکتر دبورا المز از مرکز تجارت آسیا در گفت‌وگو با استریتس تایمز گفت: «عنوان اقتصاد غیربازار تبدیل به یک نماد شده است. وقتی یکی از انبوه کشوری هستید که غیربازاری است، سخت می‌توان شما را ابرقدرت دانست.»

به علاوه، به گفته آلن اوکسلی، مدیر شرکت مشاوره تجاری ITS در ملبورن، چین به عنوان بزرگ‌ترین کشور تجاری دنیا، با مخالفت آمریکا و اتحادیه اروپا روبه‌رو می‌شود. آمریکا موقعیت اقتصاد بازار برای چین را «تبعیض بدون توجیه» می‌داند. انتظار می‌رود اتحادیه اروپا در ماه‌های آینده تصمیمی جدی در این باره اتخاذ کند. البته واشنگتن در این زمینه علیه چین با بروکسل لابی کرده است.

این مناقشه به سال 2001 و زمانی که چین به سازمان تجارت جهانی پیوست، برمی‌گردد. در آن زمان، چین یک اقتصاد متمرکز به نظر می‌رسید و از شرایط پیوستن آن به WTO این بود که به مدت 15 سال مطابق اقتصاد غیربازار با آن رفتار شود. این مساله باعث شده بود کشورهای دیگر آسان‌تر بتوانند بررسی‌های ضد دامپینگ خود را شروع کرده و عوارض گمرکی بالایی برای محصولات صادر شده چینی اعمال کنند.

پکن مدعی است طبق توافق صورت گرفته، در پایان سال 2016 این مهلت 15 ساله به صورت خودکار به پایان می‌رسد. در حال حاضر بیش از 90 کشور دنیا، از جمله کشورهای جنوب شرق آسیا موقعیت اقتصاد بازار چین را به رسمیت شناخته‌اند، در حالی که آمریکا، اتحادیه اروپا و ژاپن با آن مخالفند. کشورهای مخالف می‌گویند سنگینی مستمر پکن بر اقتصاد دنیا، از طریق اقداماتی مانند تثبیت قیمت‌ها و تخصیص یارانه به رده گسترده‌ای از صنایع، باعث می‌شود این کشور شایستگی جایگاه اقتصاد بازار را نداشته باشد.

این مناقشه در حالی که به موضوع اصلی دستور کار اتحادیه اروپا تبدیل شده که این منطقه با چالش رکود صنعت فولاد نیز مواجه است و بسیاری از مشکلات موجود را ناشی از واردات ارزان و ناعادلانه چینی‌ها می‌داند. همچنین جایگاه اقتصاد بازار چین که می‌تواند به دامپینگ بیشتر کالاهای چینی منجر شود، بیکاری گسترده در دیگر بخش‌های آسیب‌پذیر اتحادیه اروپا، مانند صنایع نساجی و پنل‌های خورشیدی را موجب خواهد شد. 

تاکنون ادعای چین و اتحادیه اروپا مبنی بر اجرای دامپینگ منبع اختلافات دو طرف بوده است.